Succesvolle startconferentie op 22 april
Hoe verbind je onderzoek, onderwijs en praktijk op zo’n manier dat de uitkomst de beste zorg voor de meest kwetsbaren in onze samenleving is? Dit is een van de vragen die het nieuwe Ben Sajet Centrum (BSC) in Amsterdam gaat beantwoorden. Burgemeester Eberhard van der Laan gaf vrijdag in Amsterdam bij de startconferentie in het museum de Hermitage het officiële startsein.
Het doel is de kwaliteit van leven van mensen die op een vorm van langdurige zorg zijn aangewezen structureel te verbeteren. Om dit te bereiken ontwikkelt het centrum programma’s en projecten, waarin wetenschappelijk onderzoek wordt verbonden met de praktijk van de zorg en de beroepsopleidingen op MBO- en HBO-niveau.
“Onderzoek, opleiding en praktijk zijn nog te veel gescheiden werelden. Die moeten dichter bij elkaar gaan zitten”, zegt bestuursvoorzitter Eelco Damen van het BCS bij de startconferentie. “Daarnaast streven we naar een meer persoonlijke benadering van de zorg.”
Sajet
Het BSC is vernoemd naar de beroemd Amsterdamse arts Ben Sajet. Hij was de aanjager van grote ontwikkelingen in de zorg voor ouderen en mensen met een beperking, droeg bij aan het uitbannen van ziektes in zijn stad en stond aan de wieg van het Amsterdams Medisch Centrum. “Een voorloper en echte verbinder”, aldus burgemeester Van der Laan. Over het leven van Sajet is een documentaire gemaakt die na de aftrap van het centrum op verschillende publieke omroepen te zien zal zijn.
Het nieuwe kenniscentrum is een samenwerking van de universitair medisch centra AMC en VUmc, de opleidingsinstituten UvA/HvA, VU en InHolland, de zorgorganisaties Cordaan en Ons Tweede Thuis, de Stichting Actief Burgerschap, het Amsterdam Health and Technology Institute (AHTI) en de Gemeente Amsterdam.
Programma’s
Het BSC, gehuisvest in een pand aan de Zwanenburgwal dat voorheen werd gebruikt door Cordaan, heeft al een aantal projecten in gang gezet rondom kwetsbare ouderen en gezondheidszorg, ouderen met dementie, mensen met een verstandelijke beperking en (de evaluatie van) beleid in de langdurige zorg.
“Amsterdam kent veel kwetsbare ouderen”, zegt Wilma Scholte op Reimer, bijzonder hoogleraar Complexe Zorg aan de HvA. “Iedereen heeft een eigen kijk op die ouderen en wat de beste zorg is. Uiteindelijk moeten we toe naar een geïntegreerde zorg, waarbij we respect hebben voor elkaars expertise en daar gebruik van maken.”
Scholte op Reimer pleit daarnaast voor een verdergaande samenwerking tussen ziekenhuizen en de wijkverpleegkunde, een beroep dat volgens de hoogleraar enorm belangrijk is en waar dan ook veel meer studenten voor moeten worden aangetrokken.
Tegenstrijdig
Op het vlak van de gehandicaptenzorg is sprake van “tegenstrijdige maatschappelijke vragen”, stelt Carlo Schuengel, hoogleraar Klinische Kind- en Familiestudies aan de Vrije Universiteit. “Aan de ene kant moeten mensen met een beperking in staat worden gesteld om zelfstandig te zijn. Aan de andere kant heb je vermaatschappelijking van de zorg waarbij de nadruk ligt op participatie, mantelzorg en dingen op eigen kracht doen.” Daartussen moet volgens Schuengel balans worden gezocht.
Om tot een betere zorg voor kwetsbare mensen te komen, moet ook de stad ‘zorgvriendelijker’ worden, betoogt bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap Monique Kremer. Dat betekent dat bij het organiseren van zorg en oplossingen meer partijen betrokken moeten worden dan de zorgsector alleen. Woningbouwverenigingen, de architecten die stad inrichten, maar ook medeburgers. “Uit onderzoek blijkt dat veel mensen meer zorg willen leveren. Als dat maar niet de zware mantelzorg betekent die velen al voor hun eigen familie leveren.”
Radicale keuze
Aan het slot van de startconferentie krijgt de programmaraad van het BSC nog een paar gepeperde adviezen mee van Pauline Meurs, voorzitter bij de RVS en hoogleraar aan het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit Rotterdam. “Er wordt gesproken over langdurige zorg. Laat echter niet de duur van de zorg leidend zijn, maar de gewenste kwaliteit. Maak bovendien een radicale keuze voor zorg thuis, zorg die bedacht is vanuit de thuissituatie. Bouw daartoe netwerken op en maak nieuwe verbindingen. Van technologie wordt veel verwacht, maar wat de technologie ons zal brengen is nog heel erg de vraag.”
Workshop ‘end of life care’
Bianca Buurman en Henri Snel verzorgde tijdens de start conferentie twee workshops over ‘end of life care’ waarbij in 45 minuten met behulp van de ‘waarde waterval’ de 3 belangrijkste aandachtsgebieden werden geformuleerd.